Fabels en feiten over koffie

Hardnekkige fabels over koffie

Koffie. Ik vind het heerlijk. De geur, de smaak en alle emoties eromheen. Zo jammer dat er zoveel negatieve verhalen de ronde over doen. Is het echt zo slecht? Hoe vaak mag ik het drinken? En droogt ‘een bakkie troost’ je echt uit? NEE! Koffie onttrekt geen vocht aan je lichaam. Dit is een hardnekkig ‘broodje aap’ verhaal. Twee Engelse onderzoekers hebben twee groepen mannen drie dagen lang vier koppen koffie per dag laten drinken en de andere helft vier koppen water. Na een rustperiode van tien dagen draaiden de groepen om. Er waren geen veranderingen in de vochthuishouding van de deelnemers. Een glaasje water bij je koffie om het een met het ander op te heffen is dus niet nodig.

Cafeïne

Waarom wordt koffie zo vaak negatief belicht? Behalve door de hardnekkige fabel dat koffie zou uitdrogen, komt het ook door de cafeïne die erin zit.  Cafeïne wekt op, maakt waakzaam en alert. Ik vind dat eerlijk gezegd een fijne bijkomstigheid. Het maakt mij wakker ’s ochtends. En na het eten zak ik niet in. Slaapgebrek heb ik er gelukkig niet door, terwijl dat toch een van de mindere kanten van cafeïne is: slecht slapen, onrust, trillerigheid. Hoe je reageert op voedsel is per definitie persoonsgebonden; de effecten zullen niet bij iedereen hetzelfde zijn.

Daarnaast bevat de ene soort koffie meer cafeïne dan de andere. Zo zit er een verschil tussen Arabica en Robusta. Er zijn variëteiten binnen de Arabica-familie die bijzonder weinig cafeïne bevatten. Er wordt beweerd dat de hoogte waarop ze verbouwd worden daar een rol in speelt. Hoe hoger, hoe minder cafeïne. De lager groeiende Robusta-koffies kunnen ongeveer veertig tot vijftig procent meer cafeïne bevatten dan Arabica-koffies.

Water

Ook de bereiding van koffie heeft effect op het cafeïnegehalte. Hoe langer het water in contact is met de koffie, des te meer cafeïne wordt er onttrokken. De populaire Nespresso-cupjes komen veel minder lang in contact met water en bevatten dus minder cafeïne dan koffie uit een ouderwets filterapparaat. Daarnaast is het zo dat koffie waar het water met hoge druk (bar) doorheen geperst wordt (het principe van de espresso) veel gezonder is, omdat er minder giftige stoffen uit de koffie meekomen. Koffie uit een espressomachine is dus beter voor je dan filterkoffie  Als je echt wakker wil worden, moet je een french press (cafetière doordrukpot) zetten, met heel veel Robusta (liefst honderd procent, lekker lang laten trekken). De smaak zal minder elegant zijn. Je zou het ook als bocht kunnen betitelen, maar je wordt er wakker van. Ga je voor smaak en (veel minder) cafeïne, neem dan een espresso/ristretto van honderd procent Arabica-bonen.

’s Ochtends vroeg een kopje?

Uit onderzoek blijkt dat er verschillende ‘goede’ momenten op de dag zijn om koffie te drinken, en vroeg in de ochtend staat daar niet bij. Dat komt omdat je ’s ochtends veel cortisol in je lichaam hebt. Cortisol is een stresshormoon. Het zorgt er onder andere voor dat je biologische klok werkt, dus dat je wakker wordt in de morgen. Door het hormoon ben je minder gevoelig voor cafeïne. Koffie drinken op zo’n moment heeft dus simpelweg niet zo veel zin. Ook op lange termijn kan koffie drinken als je veel cortisol in je lichaam hebt een slecht idee zijn. Je lichaam bouwt een tolerantie op tegen cafeïne als je veel van het stresshormoon in je lichaam hebt. Je raakt gewend aan de cafeïne waardoor het effect minder groot is.

Als je het meeste uit je kopje koffie wil halen kan je tussen 10:00 uur ’s ochtends en 12:00 uur ’s middags een kopje pakken. Ook tussen 14:00 en 17:00 uur is een goed moment om het meest te halen uit de cafeïne.